Kolka niemowlęca Problem nękający dzieci i lekarzy od wieków
Występujące we wczesnym okresie niemowlęcym epizody nieukojonego płaczu zwane kolką bywają przyczyną dużego niepokoju rodziców oraz nierzadko i lekarzy pediatrów. Mimo że ich występowanie uważa się za normę w rozwoju niemowlęcia, nie mającą u swojego podłoża wyraźnych zmian chorobowych, często sięga się po różne, bardziej lub mniej sprawdzone środki i sposoby mające na celu złagodzenie tych objawów.
Kolka niemowlęca jest zaburzeniem występującym u znacznego odsetka niemowląt. W zależności od przyjętej definicji jej częstość określa się na 8–40% [1]. Szacuje się, że ponad 65% niemowląt, których rodzice zgłaszają się po pomoc z powodu podejrzewanej przez nich kolki, nie spełnia kryteriów jej rozpoznawania. Trzeba sobie
zdawać sprawę, że zdrowe niemowlę w wieku 6 tyg. płacze ok. 2 godziny na dobę z największym nasileniem w godzinach 15:00–23:00 [2].
Definicja kolki niemowlęcej
Aby rozpoznać kolkę niemowlęcą, spełnione muszą być wszystkie wymienione poniżej kryteria (tzw. Kryteria Rzymskie IV z 2016 r.) [3]:
- początek objawów < 5. mies. życia (m.ż.),
- nawracające i przedłużone okresy płaczu, niepokoju, grymaszenia rozpoczynające się i kończące bez uchwytnej przyczyny, którym rodzice nie mogą zaradzić, prawidłowy rozwój fizyczny,
- brak gorączki lub innych chorób.
Ta definicja stworzona została bardziej w celu prowadzenia badań naukowych niż codziennej praktyki, niemniej także w tej praktyce wydaje się przydatna i pozwala się nam porozumieć. W praktyce aby zastosować te kryteria, trzeba przede wszystkim wyeliminować drogą wywiadu oraz badania fizykalnego czynnik ryzyka poważnych chorób natury organicznej, czyli tzw. czerwonych flag. Czerwonymi flagami w tym przypadku są [4–7]: ekstremalny lub bardzo wysokotonowy, piskliwy płacz, brak rytmu snu i czuwania, obecność częstych regurgitacji, wymiotów, biegunki i/lub spadku masy ciała, pojawienie się objawów po 4. m.ż., brak przyrostów masy ciała, migrena w wywiadzie rodzinnym, atopia w wywiadzie rodzinnym, nieprawidłowości w badaniu fizykalnym, leki przyjmowane przez matkę, gorączka lub inna choroba u dziecka, znaczny niepokój rodziców, rodzicielska depresja (zwłaszcza matczyna).
Zobacz także:
Zapobieganie kolce niemowlęcej i jej leczenie – aktualny stan wiedzy
W pracy przedstawiono zasady dietetycznego leczenia kolki u dzieci karmionych mieszankami modyfikowanymi, a także inne sposoby łagodzenia objawów kolki nie tylko u dzieci karmionych sztucznie, ale także karmionych piersią. Przedstawiono także inne powszechnie stosowane metody radzenia sobie z kolką niemowlęcą nie zawsze potwierdzone dobrymi badaniami klinicznymi.
Powiązane artykuły
