Kozieradka - roślina o wszechstronnych właściwościach również dla matek karmiących

W miarę dojrzewania kozieradki  tworzą się strąki zawierające 5–20 nasion. Roślina jest zbierana w całości i suszona na słońcu. Strąki są następnie młócone, a nasiona są używane w całości lub zmielone. Nasiona kozieradki zawierają 50% błonnika (30% rozpuszczalnego błonnika i 20% nierozpuszczalnego błonnika). Sto gramów kozieradki zawiera  około 26,2 g białka, 5,8 g tłuszczu, 44,1 g węglowodanów i 333 kcal (wartość odżywcza indyjskich przypraw, 2011). Kozieradka jest również naturalnym źródłem żelaza, krzemu, sodu i tiaminy. [1]

Kozieradka pospolita (Trigonella fenum graecum L.) jest rośliną jednoroczną z rodziny Bobowatych (Fabaceae). Surowcem jest nasienie kozieradki (Semen Foenugraeci), zawiera 45-60% związków śluzowych (głównie galaktomannanów o wskaźniku pęcznienia 6), poza tym od 0,1-0,3% saponin steroidowych ( pochodnych diosgeniny), flawonoidy, lipidy, sterole, białko do 30% z dużą zawartością tryptofanu i lizyny), związki mineralne, cholinę.

Nasiona i wyciąg z kozieradki działają osłaniająca, obniżają również poziom cukru i cholesterolu we krwi. Z uwagi na obecność saponin wykazuje działanie p/zapalne i p/bakteryjne. Stosowana jest między innymi w chorobie wrzodowej, jako środek wzmacniający, odżywczy. Zewnętrznie w postaci okładów na czyraki, obrzęki. [2]

Nasiona i wyciąg z kozieradki działają osłaniająca, obniżają również poziom cukru i cholesterolu we krwi. Z uwagi na obecność saponin wykazuje działanie p/zapalne i p/bakteryjne. Stosowana jest między innymi w chorobie wrzodowej, jako środek wzmacniający, odżywczy. Zewnętrznie w postaci okładów na czyraki, obrzęki. [2]

Nasiona i wyciąg z kozieradki działają osłaniająca, obniżają również poziom cukru i cholesterolu we krwi. Z uwagi na obecność saponin wykazuje działanie p/zapalne i p/bakteryjne. Stosowana jest między innymi w chorobie wrzodowej, jako środek wzmacniający, odżywczy. Zewnętrznie w postaci okładów na czyraki, obrzęki. [2]

Fitoestrogenon i diosgenina zawarta w kozieradce może wpływać na stymulację laktacji

Fitoestrogeny mają zbliżoną budowę do endogennego estrogenu, mogą wiązać się z receptorami α i β estrogenowymi. Dzięki temu mogą wykazywać działanie estrogenowo agonistyczne lub antagonistyczne i w taki  sposób działać na układ endokrynny. [3][8]

Kozieradka jest lekiem roślinnym stosowanym od dawna jako galaktolog, który może być podawany matkom karmiącym w zwiększaniu produkcji mleka.

Przeprowadzono badanie, którego celem było ustalenie, czy kozieradka zwiększa wydajność mleka w modelach prowokacji laktacyjnej gryzoni. Przetestowano dwa prowokacje laktacyjne: zwiększenie wielkości miotu do 12 młodych u samic karmionych 20% dietą białkową oraz ograniczenie okołoporodowe do 8% diety białkowej z ośmioma młodymi miotami. Zanalizowano skuteczność suplementacji diety kozieradki, w porównaniu z matkami kontrolnymi karmionymi dietą zawierającą 20% białka z ośmioma miotami. Przepływ mleka mierzono metodą wzbogacania tlenku deuteru i oceniano skład mleka. Oceniono również parametry metabolizmu lipidów i glukozy w osoczu matki i potomstwa.

Kozieradka zwiększyła produkcję mleka o 16% w prowokacji wzrostu wielkości miotu, powodując 11% wzrost wzrostu szczeniąt bez szkodliwego wpływu na metabolizm miotu matki. Kozieradka nie miała wpływu na prowokację z ograniczeniem białka matczynego. Przeprowadzone badania potwierdzają efekt działania kozieradki na innym modelu ssaka. Sugeruje to, że kozieradka może być pomocna również  u ludzi.

Przetestowano zdolność działania kozieradki u matek do zwiększenia produkcji mleka i późniejszego wzrostu potomstwa w dwóch modelach wyzwań laktacyjnych. Potwierdzono efekt galaktologowy kozieradki.

W związku z tym suplementacja kozieradką może zwiększyć produkcję mleka w przypadku niewystarczającej produkcji mleka matki z powodu stresu matki. Natomiast kozieradka prawdopodobnie nie będzie skuteczna w sytuacjach wpływających na fizjologię laktacji , takich jak niedożywienie, hipoplazja sutka i deregulacja hormonalna.

Podczas badania  nie zaobserwowano  żadnego niekorzystnego wpływu metabolicznego ani na matkę w połowie i pod koniec laktacji, ani na potomstwo.

Stwierdzono również, że kozieradka może nawet zwiększać wrażliwość na insulinę w dłuższej perspektywie. Wzrost produkcji mleka o 16% dzięki zastosowaniu kozieradki ma znaczenie i wyraźnie uzasadnia zaprojektowanie badań klinicznych u kobiet karmiących piersią.[4][7]

Zobacz także:

Oligosacharydy i inne substancje bioaktywne w pokarmie kobiecym i w mleku modyfikowanym
 

Stosowanie kozieradki powinno odbywać się ostrożnie u pacjentów wykazujących skłonności do alergii. Reakcja alergiczna może  być spowodowane alergicznymi substancjami chemicznymi występującymi naturalnie w roślinie lub obecnością substancji takich jak azotany z gleby, w której uprawiana jest roślina. Badania nad stosowaniem kozieradki przez pacjentów z cukrzycą, leczonych lekami doustnymi wykazały niewielkie obniżenie poziomu cukru we krwi na czczo i po posiłku podczas stosowania kozieradki. U pacjentów stosujących leki hipotensyjne wraz z kozieradką zaobserwowano nasilenie działania hipotensyjnego. Podoba interakcja miała miejsce u pacjentów stosujących leki wpływające na kaskadę krzepnięcia np. warfarynę.

Przyjmowanie kozieradki wpływa również na obniżenie  całkowitego cholesterolu i trójglicerydów u pacjentów z chorobą wieńcową.

W odniesieniu do kobiet karmiących piersią na podstawie tych wyników można ekstrapolować następujące zalecenia:

• zebrać wywiad w kierunku wcześniejszych alergii
• poinstruować o postaci leku w jakiej powinno przyjmować się kozieradkę ( kapsułki, napar, odwar, wyciąg)
• zaczynać stosowanie o jak najniższej dawki, żeby osiągnąć bezpieczny efekt terapeutyczny, najlepiej doustnie dobowo poniżej 1,5g
• podawać ostrożnie u kobiet z astmą
• kobiety, które zdecydują się na stosowanie kozieradki ze względu na jej działanie mlekopędne, powinny powstrzymać się od używania jej przez dłuższy czas;
• zalecić można  wykonanie badań krzepliwości krwi i stężenia glukozy we krwi, ale nie jest to niezbędne
• poinformować o możliwości wystąpienia interakcji między kozieradką a lekami p/cukrzycowymi, statynami, p/zakrzepowymi.  [5]

Redakcja Nestlé Baby&Me Medical